Μια κοινωνία στοχάζεται όταν συγκεντρώνεται γύρω από κέντρα γνώσης, που διανέμουν, επεξεργάζονται και δημιουργούν νέα γνώση, γύρω από τα βασικά θέματα που την ταλανίζουν και χρειάζεται νέα γνώση για να προχωρήσει. Πάντα έτσι γίνεται, όχι αντίστροφα.
Οι κοινωνίες στοχάζονται και η γνώση παράγεται, οι κοινωνίες δημιουργούν και η γνώση ανακαλύπτεται, οι κοινωνίες προάγονται και η γνώση διαχέεται.
Το αντίστροφο, όσες φορές δοκιμάστηκε, απέτυχε παταγωδώς γιατί η γνώση δεν είναι ποτέ ικανή να μετασχηματίσει μια κοινωνία, αν η κοινωνία δεν είναι έτοιμη για αυτό.
Μια κοινωνία στοχάζεται όταν σκέπτεται πάνω σε κοινά δεδομένα, ορισμένες βασικές παραδοχές που ισχύουν για όλους, που τις ενστερνίζονται αυθόρμητα, γιατί οι ίδιοι μπορούν να το κάνουν και όχι γιατί τους επιβάλλεται έξωθεν.
Τότε και μόνο τότε, μπορούμε να μιλάμε για κοινά έργα.
Η προσήλωση στο υπερβατικό στοιχείο είναι απαραίτητη, κάθε φορά που χρειάζεται η καινοτομία, μόνο έτσι ανοίγεται χώρος, καταρχήν μέσα στην ψυχή των ανθρώπων, γιατί από πού αλλού θα ξεκινήσει η καινοτομία, αν όχι από την ψυχή των ανθρώπων εκεί που υπάρχει το έδαφος για να αναπτυχθούν καινούρια πράγματα.
Η καινοτομία ποτέ δεν αναπτύσσεται μέσα στην κοινωνία, γιατί οι κοινωνίες αυθόρμητα προστατεύουν αυτό που έχουν, με βάση το οποίο έχουν κτισθεί, τις παραδόσεις τους, τα ήθη, τους θεσμούς, την θρησκεία, τις καθημερινές συνήθειες και τον πολιτισμό.
Αν περιμένουμε να έρθει η καινοτομία από την κοινωνία, ίσως βρεθούμε ξαφνικά στην εποχή των σπηλαίων, έχοντας καταφέρει προηγουμένως να καταστρέψουμε τον πλανήτη, αφού πρώτα καταστρέψουμε κάθε ίχνος πολιτισμού πάνω σε αυτόν.
Όμως, αν οι κοινωνίες χρειάζονται την καινοτομία, πάντα από κάπου γίνεται η αρχή και τότε τα πράγματα αρχίζουν και ξετυλίγονται όπως το νήμα από το κουβάρι. Ειρμός λέγεται αυτό και το ένα φέρνει το άλλο, μέχρις ότου κάθε άνθρωπος, κάθε κοινωνία, κάθε ομάδα, κάθε περιοχή, κάθε τομέας δράσης και κάθε επιστημονικό πεδίο, έρθουν σε επαφή με την καινοτομία και την ενστερνιστούν.
Προηγουμένως, σίγουρα έχει παρατηρηθεί μια ακάματη διάθεση των ανθρώπων προς το καινούριο, με όποιο τρόπο μπορεί να εκδηλωθεί, είτε με τον σχηματισμό νέων πολιτικών σχημάτων, είτε με την άκριτη υιοθέτηση ακόμα και καταναλωτικών συνηθειών, προκειμένου η άκριτη διάθεση των ανθρώπων για το καινούριο να ικανοποιηθεί.
Τέτοια φαινόμενα συνήθως παρατηρούνται λίγο πριν εμφανισθεί στις κοινωνίες μια καινούρια, συγκροτημένη παρέμβαση, η οποία όμως θα έχει αρχικό χαρακτήρα, θα άπτεται δηλαδή οπωσδήποτε του ανθρώπου, των θεμάτων που τον απασχολούν άμεσα, αλλά και φιλοσοφικά, των καθημερινών του συνηθειών και του τρόπου ζωής που επιλέγει να υιοθετήσει.
Όλα τα παραπάνω προέρχονται από τον Πρόλογο της Σειράς «Το Όραμα για μια νέα Ελλάδα», που εκδόθηκε τον Ιανουάριο 2014. Είναι ό,τι πιο πραγματικό, πιο ουσιαστικό και πιο ελπιδοφόρο έχει ακουστεί ή γραφεί μέχρι σήμερα και όχι μόνο για την πατρίδα μας.
Γιατί η σημερινή εποχή χρειάζεται απαραίτητα τους Έλληνες, όχι αυτούς που σήμερα αγωνίζονται να επιβιώσουν, να επιβεβαιώσουν την ικανότητά τους να διαλέγονται και να συνυπάρχουν, να ισχυροποιήσουν την θέση τους στον διεθνή ανταγωνισμό και να σταθεροποιήσουν την θέση τους στις κοινωνίες τους.
Αλλά εκείνους τους άλλους Έλληνες, που σκέπτονται με όριο το αδύνατο, που είναι βέβαιοι ότι μέσα σε κάθε τι μικρό και καθημερινό που κάνουν κρύβεται η φλόγα του Θεού και της αθανασίας, που καταφρονούν την ανημπόρια όπως αυτή εκδηλώνεται ως ανυπαρξία καινούριου λόγου, που ζουν σε κοινότητες, όπως αυτοί το επιλέγουν, που δημιουργούν κοινότητες με το έργο και τον λόγο τους και πράττουν κοινωνίες με την αγάπη τους.
Για την επιμέλεια
Παναγιώτης Αναστασάκος
Εταιρεία Γνώσης ΛΟΓΟΣ
10 Ιουνίου 2016
Με ιδέες που προέρχονται από τον Πρόλογο της Σειράς:
«Το Όραμα για μια νέα Ελλάδα», που συνέγραψε η Βιργινία Φατσή
και εξέδωσε η Εταιρεία Γνώσης ΛΟΓΟΣ τον Οκτώβριο 2014.
