Η αγάπη είναι ουσία, ύλη και ρευστό, έχει υπόσταση, εύρος και μέγεθος, εξαφανίζεται όταν την διώχνουμε και εμφανίζεται ξανά όταν την αποζητάμε. Μιλάμε πάντα για την θεϊκή αγάπη, αυτή που πάντα ευχόμαστε να υπάρχει ανάμεσά μας, να δίνει ζωή στα έργα μας και πνοή στις καλές μας ελπίδες.
Σήμερα βιώνουμε πενία πνεύματος και όχι μόνο ψυχής, πενία σε αγαθά οράματα και καλές σκέψεις, πενία στο εύρος των συλλογισμών μας και στην αντοχή της σκέψης μας.
Πενία λοιπόν στην θέση της αγάπης. Και τι μπορούμε να κάνουμε για αυτό;
Τώρα η διάνοιά μας ισοπεδώθηκε και η σκέψη μας αλλοτριώθηκε από ξένα πρότυπα. Και θα είχε χαθεί κάθε ελπίδα, αν δεν υπήρχε η ελληνική ψυχή μας που είναι νοήμων, αυτάρκης και αυτεξούσια και θέτει τα δικά της όρια.
Αυτή μας βοηθάει να αντιστεκόμαστε.
Ποιος άλλος από τους Έλληνες μπορεί σήμερα να μας δείξει την φύση της αγάπης, αυτής της τεράστιας δύναμης που βρίσκεται πίσω από κάθε βήμα προόδου για τον άνθρωπο και το είδος του;;
Στον σύγχρονο κόσμο η αγάπη είναι μια παρεξηγημένη έννοια.
Πιστεύουν όλοι ότι είναι ένα ήσυχο, αόριστο συναίσθημα, που ανήκει σε άλλες εποχές, όπου και οι άνθρωποι ήταν πιο ήσυχοι και με λιγότερες έγνοιες.
Η αγάπη όμως που είχαν οι Έλληνες ανάμεσά τους έλεγε ότι πρέπει να βοηθάς τον άλλον να βρίσκει το μέγεθος της δικής του ψυχής, το εύρος των δικών του έργων και το ύψος της δικής του σκέψης.
Για να το κάνεις όμως αυτό, πρέπει να γνωρίζεις και ο βίος σου να σε δικαιώνει. Οι Έλληνες είναι κατά την διάνοια μεγάλοι, γιατί ως κοινωνία ήταν αυθεντικοί. Και είχαν ορισμένα όρια προς τα κάτω, που δεν τα ξεπερνούσαν, είχαν μέτρο, σύνεση και σοφία όλοι, κατά το μέγεθος της διανοίας του ο καθένας και κατά το εύρος της συλλογικής τους διανοίας όλοι μαζί.
Αυτό είναι αγάπη. Να υπάρχει μια κοινωνία που να σε στηρίζει για να είσαι αληθής, να προκρίνεις μόνος σου τον ατομικό βίο που ευθυγραμμίζεται με την αγωγή και την παιδεία σου και να εντάσσεσαι κοινωνικά ανάλογα με το εύρος των δικών σου προσπαθειών, αλλά και την αναγνώριση ενός συστήματος κοινωνικής αρωγής που σε καταλαβαίνει και σε υποστηρίζει.
Πενία λοιπόν στην θέση της αγάπης. Και τι μπορούμε να κάνουμε για αυτό;
Να διαβάσουμε τα βιβλία διαύλους.
Σε κάθε βιβλίο δίαυλο, υπάρχουν πολλοί συγγραφείς, μια ολόκληρη κοινωνία που εκφράζεται κάθε φορά ανάλογα με το ποιος διαβάζει το βιβλίο και σε ποια φάση βρίσκεται ως αναγνώστης, αν είναι το πρώτο βιβλίο που διαβάζει ή το πολλοστό.
Είναι σύντροφοι τα βιβλία, γιατί έχουν φτιαχτεί με αγάπη, αυτό το είδος της παντοδύναμης, πυκνής και πολλαπλασιαζόμενης αγάπης των Ελλήνων για τον άνθρωπο και τα καλά έργα, την πραγματική ευφυΐα και τον πολιτισμό, την αλληλεγγύη και την ομοψυχία αυτών που ομονοούν.
Πολλοί αναγνώστες περιγράφουν την εμπειρία σαν να έρχεται η καλή παρουσία ενός αγαθού προγόνου και τους μιλάει, τον «ακούνε» να τους συμβουλεύει και να τους μεταγγίζει δύναμη, παρότρυνση και κουράγιο να προχωρήσουν.
Άλλοι πάλι λένε ότι σαν να καθαρίζει το μυαλό τους, να φεύγει μια ομίχλη, ένα πέπλο που το σκέπαζε και ξαφνικά μερικά πράγματα τους φαίνονται προφανή και αυτονόητα, σε σημείο να απορούν γιατί τόσον καιρό δεν τα έβλεπαν. Θα ήταν πάντα εκεί λένε, μόνο που εμείς δεν μπορούσαμε να τα διακρίνουμε.
Η ψυχή των Ελλήνων είναι γεμάτη με αγάπη. Αγάπη για τον άνθρωπο και την ωραία ζωή, αγάπη για τα καλά έργα που έχουν διαχρονική αξία, αγάπη για μια κοινωνία που προωθεί τις καλές ιδέες και τις βοηθάει να βρουν την δική τους θέση μέσα σε αυτήν.
Αγάπη για το αύριο και για το μέλλον, αγάπη για τους ανθρώπους που δεν έχουν γεννηθεί ακόμα και αγάπη για τους μακρινούς προγόνους, που δεν γνωρίσαμε ποτέ.
Αγάπη για τον πλανήτη και το φυσικό περιβάλλον, αγάπη για τα έργα του Θεού και αγάπη για την αγάπη των ανθρώπων.
Η ουσία της ψυχής των Ελλήνων είναι η αγάπη.
Μια αγάπη σοφά κτισμένη με καλά έργα, γνήσια εκπεφρασμένη στον γραπτό λόγο, ικανή να συγκρατεί τον εαυτό της ζωντανό μέσα στα ήθη και τις παραδόσεις, να εκφράζεται μέσα στις κοινωνίες και να τις ενεργοποιεί, να στηρίζει τον άνθρωπο σε κάθε δυσκολία, να θεραπεύει τον νου από την αμάθεια, τον σκοταδισμό και τα πικρά λόγια, να ησυχάζει τον άνθρωπο προσφέροντάς του την βεβαιότητα της αθανασίας, να σταθεροποιεί τον εαυτό στο εύρος των δημιουργικών δυνάμεων της δικής του διανοίας, να κτίζει σοφά την συνείδηση με υλικό πανανθρώπινες αξίες και να παρηγορεί τον άνθρωπο δείχνοντάς του πόσο όμορφος είναι ο κόσμος όταν υπάρχει αγάπη.
Βιργινία Φατσή
28 Φεβρουαρίου 2017
