Αν στην συνείδηση του ανθρώπου επιβάλλονται καταναλωτικά πρότυπα από την κοινωνία, με τον βίαιο τρόπο που χρησιμοποιεί η σημερινή κοινωνία για να επιβάλει τα πρότυπά της, τότε η συνείδηση του ανθρώπου απομακρύνεται από το δικό του πνεύμα και μαθαίνει να αγαπά το ψέμα.
Στην άκριτη κατανάλωση υπάρχει πολύ ψέμα, εξωθείται ο άνθρωπος να φαντάζεται ανάγκες που δεν τις έχει και να απομακρύνεται ταυτόχρονα από τις πραγματικές του ανάγκες που είναι να έχει μια φιλία με το πνεύμα και με την ψυχή του.
Οι Έλληνες έθεσαν τις βάσεις του θεάτρου και των ρόλων, αυτό έγινε για να εκπαιδεύσουν τις συνειδήσεις των ανθρώπων να επιδιώκουν πάντα την αρετή και να αναγνωρίζουν πίσω από την θολή επιφάνεια των πραγμάτων, τον αληθινό άνθρωπο και τις επιλογές της καθαρής συνείδησής του.
Η πρώτη ύλη που χρησιμοποιούσαν στην αρχαία Ελλάδα για να κτίσουν ένα τόσο γερό οικοδόμημα όπως ο Ελληνικός πολιτισμός, ήταν ο Άνθρωπος και οι δικές του ιδιότητες.
Το πνεύμα, η φαντασία, η ψυχή, η δημιουργική ευφυία, αυτά τα διαθέτουμε όλοι οι άνθρωποι.
Οι Έλληνες στις αρχές του πολιτισμού μας, πίστευαν ότι σε τρία πράγματα αξίζει ο άνθρωπος να αναλώσει την ζωή του, το ένα είναι να κτίσει γερή ψυχή, το άλλο να δώσει χώρο στο πνεύμα για να δημιουργήσει τα αγαθά του και το τρίτο είναι να προσπαθήσει συνειδητά, κάθε άνθρωπος πνευματικά αγαθά να αποκτήσει.
Κοιτάζουμε σήμερα την δημοκρατία, την ανάπτυξη της Αθηναϊκής κοινωνίας, τις φιλοσοφικές σχολές, τον αγώνα των φιλοσόφων για την παιδεία και τα θεωρούμε όλα περίπου ως δεδομένα, σαν να είναι φυσικά φαινόμενα που κάποτε είχαν υπάρξει και η φυσική συνέχειά τους βρίσκεται στην σημερινή εποχή μας. Όμως, δεν είναι έτσι.
Αν ζούσαν σήμερα, οι ωραίοι πρόγονοι που έκτισαν τον κόσμο των θεών και των ανθρώπων μέσα από το χάος, σίγουρα θα μας συμβούλευαν να ακολουθήσουμε τα πρότυπα τους, σε αυτές τις δύσκολες ώρες για την δική μας κοινωνία.
Είτε μιλάμε για τα ζωογόνα ύδατα των ποταμών της σκέψης, είτε αναφερόμαστε στην καθημερινή ζωή και τις δικές της απαιτήσεις, αυτά τα δύο πρέπει να συνδέονται μεταξύ τους.
Από το μεγάλο πρέπει πάντα να ξεκινάμε για να προσεγγίσουμε εύστοχα το μικρό, αν το μεγάλο είναι η Ελληνική φιλοσοφική σκέψη, τότε το μικρό είναι κάθε είδους σκέψη, απόφαση και πράξη που επηρεάζει την ζωή του ανθρώπου.
Η ευημερία, η ευζωία, η καλή αντίληψη των πραγμάτων, η πρόοδος, η ανάπτυξη, τα καλά σχέδια για το μέλλον όλα αυτά χρειάζονται άλλοτε την ψυχή και άλλοτε το πνεύμα.
Η ανάπτυξη είναι καταρχήν πνευματικό έργο. Αν μιλάμε για την ανάπτυξη του ανθρώπου, το πνεύμα του θα τον βοηθήσει να βρει τους δρόμους, αν μιλάμε για την ανάπτυξη μιας πόλης οι πνευματικές προσπάθειες όλων θα βοηθήσουν και αν μιλάμε για την ανάπτυξη καλών σχέσεων ανάμεσά μας, πάλι το πνεύμα θα βοηθήσει.
Είναι ωραία τα πρότυπα που δημιουργήθηκαν στην αρχαία Ελλάδα, αρκεί να τα κατανοήσουμε επί της ουσίας, σαν μια μέθοδο για την πραγμάτωση πνευματικών άθλων που ισοδύναμα μεταφράζονται σε μια ευζωία για τον άνθρωπο και την κοινωνία.
Χρειαζόμαστε όμως να συνδεθούμε πάλι με τις Πηγές της δικής μας ιστορίας. Δεν είναι ούτε εύκολο, ούτε απλό, ζούμε μέσα σε μια καταναλωτική κοινωνία που καθημερινά βομβαρδίζει την συνείδησή μας, με εικόνες και λόγο που επιβάλλουν στερεότυπά της.
Ας αντιτάξουμε στα καταναλωτικά πρότυπα τα βιβλία διαύλους που αντικαθιστούν τα πρότυπα της καταναλωτικής κοινωνίας με την ωραία, γόνιμη σκέψη των Ελλήνων, που κτίζει πολιτισμούς από το μηδέν και παράγει τις οικονομίες που τους ταιριάζουν.
Τα καταναλωτικά πρότυπα καταστρέφουν την ουσιώδη επιδίωξη για την ευτυχία, γιατί στρέφουν τις προσπάθειες του ανθρώπου σε μια διαρκή αγωνία όλο και περισσότερα πράγματα να αποκτήσει, η κατανάλωση παράγει την βουλιμία για όλο και περισσότερα νεκρά αντικείμενα και είδη.
Ο άνθρωπος, μέσα σε αυτήν την βουλιμία που η καταναλωτική κοινωνία παράγει, έχει αρχίσει να καταναλώνει και την ψυχή του, αναλίσκοντας τα αποθέματά της σε δυνάμεις, σε λάθος δρόμους για την επιδίωξη του πλούτου. Ο πλούτος πρέπει να ξεκινάει πάντα από το πνεύμα, έτσι μας έχουν διδάξει οι αρχαίοι πρόγονοί μας, αυτά τα μηνύματα αφομοιώνουμε μέσα από την Ελληνική μας παιδεία.
Οι Έλληνες πάντα ήταν πραγματιστές, αν ονειρευόντουσαν μια ιδανική κοινωνία, αυτό γινόταν για να έχουν το όραμα μέσα στην ψυχή τους και να επιδιώκουν να την πραγματοποιήσουν.
Ο άνθρωπος ποτέ δεν είναι μόνος, μας δίδαξαν οι Έλληνες με το παράδειγμά τους. Είναι πάντα κοντά του τα όνειρα και οι ελπίδες αυτών που έζησαν πριν από εκείνον και τα πραγματοποίησαν ανοίγοντας τους δικούς τους δρόμους. Μαζί με αυτά έρχονται πάντα και οι ψυχικές δυνάμεις που κάθε άνθρωπος χρειάζεται για να προσεγγίσει καλύτερα το δικό του πνεύμα.
Βιργινία Φατσή
1 Μαρτίου 2017